 | |
| ภาพประกอบจาก : http://konkhangwat.blogspot.com/2013/09/blog-post_20.html |
ทุกคนล้วนไม่อยากมี “ทุกข์”
แต่เพราะ โลก......ไม่ได้เกิดมาเพื่อเรา
“โลกจึง..... ไม่ได้ดั่งใจเรา” ทุกประการ
เราจึงทุกข์
ทุกข์จะเล็ก จะใหญ่ ขึ้นกับอะไร
ส่วนหนึ่งขึ้นกับปัจจัยภายนอก
ระดับเหตุการณ์ความร้ายแรง
เหตุการณ์ยิ่งร้ายแรงมาก
โอกาสที่เราจะเกิดทุกข์ใหญ่ยิ่งมาก
แต่ไม่ใช่ทั้งหมด......
หลายคนคงเคยเห็นนะคะ ว่า มีผู้คนมากมาย
ที่เขาประสบเหตุเภทภัยร้ายแรงในชีวิต
แต่หลายครั้ง เรากลับพบว่าเขาเหล่านั้น
ยังยิ้มได้ แม้หัวใจยังมีความเจ็บปวดอยู่ มีความเศร้าอยู่
แต่ก็พร้อมจะสู้
พร้อมจะยืนหยัด
ที่จะใช้ชีวิตต่อไป อย่างเข้มแข็ง อย่างสง่างาม
ขณะที่บางคน เจอเรื่องราวเล็กน้อยที่ทำให้ทุกข์
แต่ใจเขากลับทุกข์มาก
ทุกข์กว่าคนที่เจอทุกข์ใหญ่เสียอีก
อะไรเล่า ที่ทำให้ทุกข์ใหญ่ หรือ ทุกข์เล็ก
ปัจจัยภายนอก.....อาจไม่ใช่คำตอบทั้งหมด
ปัจจัยภายใน .......อาจมีผลอยู่ไม่น้อย
ดั่งคำโบราณบอกว่า “สุข ทุกข์ อยู่ที่ใจ”
เราลองมาดูกันนะคะ ว่า “สุข ทุกข์ อยู่ที่ใจ” คืออะไร
ก่อนอื่นเรามารู้จักว่า ใจทำงานอย่างไรบ้าง
และ ทำลักษณะไหนทำให้ “ใจเป็นทุกข์ ”
ทำลักษณะไหนทำให้ "ใจเป็นสุข"
1. ตีความ หรือ แปลความ (หรือ ภาษาสมัยนี้
เรียกว่า มโน ค่ะ)
คนแต่ละคน จะตีความ แปลความ เรื่องราวเหตุการณ์ต่างๆ
ไม่เหมือนกัน
การตีความไปต่างแบบ ย่อมมีผลกับจิตใจต่างกัน
คนที่มักตีความ หรือ มโน เรื่องราวต่างๆ
ไปทางด้านลบ ใจก็มีโอกาสเป็นทุกข์ได้มาก
เช่น เพื่อนวันนี้ไม่ทักเรา
ถ้าเราถนัดตีความด้านลบ อาจแปลว่า
เพื่อนไม่ชอบหน้าเรา เกลียดเรา บางคนคิดเลยเถิดไปใหญ่โต ว่าเราเป็นคนไร้ค่า
เป็นคนน่ารังเกียจ....
เท่านั้นแหละ ความทุกข์ ก็มาเยี่ยมมาเยือน
ที่เรือนใจ ทันที
สิ่งที่ช่วยได้คือ
การกลับมา รู้ทันการตีความ / มโน (ทั้งด้านบวก
ด้านลบ) นะคะ
ก่อนที่จะถูก มโน “หลอก” เราค่ะ
การมโนไปด้านบวกมากไป อาจจะทำให้สุขชั่วขณะ
แต่สุดท้าย ก็อาจทำให้เจ็บ....เพราะผิดหวัง
ได้เช่นกันนะคะ
การรู้ทันมโน และ
มองตามความเป็นจริงดีที่สุดค่ะ
2.
คาดหวัง
ความคาดหวัง....ยิ่งสูง
ยิ่ง......ทำให้ทุกข์มาก
เราคาดหวังกับอะไร เราก็จะทุกข์จากสิ่งนั้น
เราคาดหวังเพื่อนมาก เราก็ทุกข์จากเพื่อนมาก
เราคาดหวังพ่อแม่มาก เราก็ทุกข์จากพ่อแม่มาก
เราคาดหวังแฟนมาก เราก็ทุกข์จากแฟนมาก
เราคาดหวังตัวเองมาก เราก็ทุกข์จากตัวเองมาก
ความคาดหวังอยู่ที่ไหน
ความทุกข์ก็รออยู่ที่นั่น ค่ะ
ความคาดหวัง หลายครั้งก็ก่อให้เกิดสิ่งดีๆนะคะ
เพียงแต่คนที่ต้องแบก “ความคาดหวังไว้มากๆ” จะไม่ไหวอ่ะค่ะ หนักเกินอ่ะค่ะ
ให้ดีคือ ควรมีแต่พอดีๆนะคะ
สิ่งที่ช่วยได้คือ
ถ้าความคาดหวังนั้น ทำให้ยิ่งทุกข์ยิ่งหนัก
เราต้องลองกลับมาทบทวนความคาดหวัง นั้นใหม่นะคะ ว่า
คาดหวังมากไปหรือเปล่า? เกินจริงไปหรือเปล่า ?
แล้วปรับให้พอดีๆ ตามความเป็นจริงมากขึ้นค่ะ
3. อัตตาตัวตน
ตัวตนยิ่งสูง ความทุกข์ยิ่งมาก
ยึดทุกอย่างเป็น ”ฉัน “ เป็น “ของฉัน” ไปหมด
เช่น ยึดตัวเอง คิดถึงแต่ตัวเอง
ยึดคน คนนี้ คนนั้นเป็นของฉัน
ยึดข้าวของ หวงข้าวหวงของ เป็นของฉัน....
ยิ่งถือกรรมสิทธิ์ “ยึดครอง” มากเท่าไหร่ “ความทุกข์ก็จะยิ่งทวีคูณ”
ตามการยึดครองนะคะ
ในความเป็นจริงเราไม่ได้เป็นศูนย์กลางของโลกใบนี้
โลกใบนี้ไม่ได้หมุนรอบตัวเรา
โลกใบนี้ หมุนของมันเอง
ไม่มีเรา โลกใบนี้ก็ยังหมุนต่อไปได้
การยึดตัวตนมาก เอาตัวเองเป็นที่ตั้ง
เป็นศูนย์กลางมาก เพิ่มความเสี่ยงที่จะเกิดทุกข์ เปล่าๆค่ะ
สิ่งที่ช่วยได้คือ
ฝึกการปล่อยวาง “ ตัวเรา
ของเรา” ลงบ้าง
เราอาจพบสิ่งที่มีค่ากว่า คือ “ความสุข” ที่ทวีคูณขึ้นค่ะ
3 ข้อที่ผ่านมา ใจยิ่งทำงานแบบนั้นมาก
......ยิ่งทุกข์มาก
แต่ในข้อที่ 4 และ 5 ที่จะกล่าวต่อไป
ใจยิ่งทำงานแบบนี้มาก ....ความทุกข์กลับลดลงค่ะ
เราลองมาดูกันนะคะ ว่า ใจทำงานอย่างไร “ทุกข์ใหญ่” จึงกลายเป็น “ทุกข์เล็ก”
ได้ค่ะ
4. ยอมรับ
ยอมรับ....ตามความเป็นจริง
การสามารถยอมรับสิ่งต่างๆตามความเป็นจริงได้
จะทำให้ชีวิตมีความสุขขึ้นมากค่ะ และ
แม้หลายครั้งจะเจอทุกข์ใหญ่แค่ไหนก็ตาม
แต่เมื่อยอมรับสิ่งที่เกิดขึ้นได้
ความทุกข์ก็ลดลงไปมากทีเดียวค่ะ
ยอมรับว่า
โลกนี้...ไม่ได้ดั่งใจเรา จาก “ทุกช์ใหญ่” ก็กลายเป็น “ทุกข์เล็ก” ไปได้ค่ะ
ยิ่งเราสามารถยอมรับ สิ่งต่างๆ ความผิดหวัง
ในชีวิตได้มากขึ้นเท่าไร
ใจเราก็ยิ่งทุกข์น้อยลงเรื่อยๆเท่านั้นค่ะ
5 . เรียนรู้จากชีวิต
วิกฤติ คือ โอกาส นะคะ
ทุก ความทุกข์ ความเจ็บปวด
ให้บทเรียนชีวิตที่มีค่าเสมอ
ลองมองคุณค่า......ที่เราได้จากความทุกข์
ความทุกข์ให้อะไรมากกว่าที่เราเห็นในตอนแรก
ลองมองมันใหม่ แล้วเราจะพบว่า ความทุกข์สอนอะไร
เรามากกว่าความสุข
ทำให้เราเติบโตขึ้น เข้มแข็งขึ้น
ใช้ชีวิตได้อย่างสมดุล และสวยงามมากขึ้น
จนหลายครั้ง เมื่อมองย้อนกลับไป .....
เราอาจต้องขอบคุณความทุกข์นั้น ที่ทำให้เรามีสิ่งดีๆในวันนี้ ค่ะ ^ ^
สุข ทุกข์ ส่วนหนึ่ง อยู่ที่ใจนะคะ
เราแก้ผลกระทบภายนอกไม่ได้
แต่เราสามารถแก้ผลกระทบภายในใจเราได้ค่ะ
ดังนั้น ทุกข์จะใหญ่
จะเล็ก.......ขึ้นอยู่กับการรับมือของใจเราเองนะคะ :)
บทความโดย แพทย์หญิง ทานตะวัน อวิรุทธ์วรกุล
ภาควิชา จิตเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์
โรงพยาบาลรามาธิบดี
มหาวิทยาลัยมหิดล
